Göbeklitepe : Dünya’nın İlk Tapınağı
İnsanlık tarihi hakkında şu ana kadar bildiğimiz bilgilerin yenilenmesi gerektiğini kanıtlayan Dünya’nın İlk Tapınağı Göbeklitepe Türkiye’de Şanlıurfa’ya bağlı Örencik köyü civarındaki Tek Tek Dağları’nın eteğinde bulunmaktadır.
Yapılan arkeolojik çalışmalar gösteriyor ki Şanlıurfa’ya 15 km mesafede bulunan Göbeklitepe günümüzden 12.bin yıl önce inşa edilmiş.
İşte Göbeklitepe hikayesi ve keşfi
M.Ö. 9600 ile 7300 çanak çömlek öncesi Neolitik dönemine ait olan Göbeklitepe’de bir tepe üzerinde birçok yuvarlak biçimli yapılar bulundu. Alman Arkeoloji Enstitüsü’nin katkılarıyla yapılan kazılar 1995 yılında arkeolog Prof. Klaus Schmidt tarafından yürütüldü.
20 adet olduğu tesbit edilen Göbeklitepe’deki bu buluntuların sadece 6 tanesi tam anlamıyla gün yüzüne çıkarıldı. Prof. Klaus Schmidt’e göre bu üzeri açık yapılar dini amaçlı yapılmışlar. Yani bu yapılar Dünya‘nın ilk tapınakları olma özelliğine sahip.
Göbeklitepe’nin önemi nedir?
Göbeklitepe Mısır piramitlerinden 7.500 yıl daha önce yapılmış ve insanlığın göçebelikten yerleşik hayata geçişinin ilk izlerini içinde barındırıyor. Çünkü yerleşik hayatı simgeleyen ve tarıma işaret eden buğdayın ilk izleri de Göbeklitepe’de bulundu.
Peki T biçimindeki yapılar neyi temsil etmektedir?
Arkeologlar boyları 3 ila 6 metre arasında değişen T biçimindeki sütunların stilize edilmiş insan tasvirleri olduğu fikrindeler. T şeklinde inşa edilen bu sütunlar ile çevrilmiş bu tapınakların merkezinde iki T biçiminde sütun karşılıklı olarak bulunmaktadır.
T biçimindeki sütunlarda hangi hayvan tasvirleri buluyor?
Ayrıca bu sütunlar üzerine işlenmiş hayvan tasvirleri ve soyut semboller bulunmaktadır. Boğa, yaban domuzu, tilki, yılan, turna ve yaban ördekleri en sık görülen hayvan tasvirleri arasında.
Göbeklitepe’deki keşif ile ortaya çıkan yeni sorular
Buluntulardan elde edilen kanıtlara göre Göbeklitepe yapıldıktan 1.000 yıl sonrasında onlarca ton toprak ve çakmaktaşı ile tamamıyla gömülmüş olması. Göbeklitepe’nin neden gömüldüğü de cevabı bulunamamış sorular arasındadır.
İnsanlığın avcı toplayıcı döneminde yerleşim ve tarım kavramlarına çok yabancı olduğu 12.000 yıl öncesinde bu yapıların nasıl tasarlandığı da başka bir soru.
Göbeklitepe, artık UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesi’nde
2011 yılından beridir Türkiye’nin UNESCO’daki Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Göbeklitepe, Bahreyn’in başkenti Manama’da gerçekleştirilen toplantıda kalıcı listeye alındı.
Başkent Manama’da 24 Haziran’da başlayan ve 4 Temmuz 2018 tarihlerinde düzenlenen UNESCO 42. Dünya Miras Komitesi toplantısında, Göbeklitepe’nin, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kaydedilmesine karar verildi.
Bu gelişmelerin yaşanmasının ardından Türkiye de 2019 yılını Göbeklitepe yılı olarak ilan etti.
Ayrıca Çin Devleti 2018 yılını “Türk Yılı” ilan etmişti
Çin Pekin Büyükelçisi Abdulkadir Emin Önen’in yapmış olduğu çalışmalar ile Şanlıurfa Valiliği tarafından da desteklenen tanıtım çalışmaları başarılı sonuçlar vermeye başladı.
Çin’de 2018 yılında ilan edilen “Türk Yılı” kapsamında, tarihi ören yerinin tanıtımı yapıldı. Yapılan bu tanıtımlar meyvesini verdi. 2019 yılı içinde Çinliler Göbeklitepe’ye büyük ilgi göstermeye başladılar.
İnsanlığın bilinen tüm tarihini değiştirecek bu yapılar güzel ülkemiz Türkiye‘de bulunmaktadır. Ülkemizde daha nice tarihi ören yerleri dünya tarafından bilinmeyi bekliyor.
Güzel hazırlanmış aşağıdaki videoyu izlemeyi ihmal etmeyin.
Göbeklitepe hakkındaki diğer yazılar
- Göbeklitepe özel konseri 23 Nisan 2019’da düzenlendi
- Çinliler Göbeklitepe belgeseli çekmeye hazırlanıyorlar.
