Kayseri ilimizin Bünyan ilçesi sınırlarında yetişen gilaburu bitkisinin; özellikle böbrek taşı düşürme, ağrı kesici gibi etkileri bilimsel olarak kanıtlandı. Günümüzde gilaburuyu eczanelerde de takviye edici gıda olarak bulmak mümkün.
Özellikle böbrek taşı rahatsızlığı yaşayanların çok iyi bildiği, Kayseri ve çevresi başta olmak üzere, Türkiye’nin diğer bölgelerinde de yetişen bu bitki; halk arasında geleboru, gilabolu, gilaboru, giraboru, kirabolu, frenk üzümü gibi çeşitli isimlerle anılmaktadır. İçeriğindeki mineraller ve asit dolayısıyla “gençlik iksiri” olarak da bilinmektedir.
Gilaburu bitkisi nerelerde yetişir?
Bu bitki yetiştirilirken bolca suya ihtiyaç duymaktadır. Genellikle Kayseri ve çevresinde yetiştirilmesine rağmen neredeyse tüm İç Anadolu Bölgesinde yetiştirmek mümkündür. Ülkemizin diğer bölgelerinde de bu bitki bulunmaktadır.
Gilaburu’nun tadı nasıldır? Gilaburu hangi bitkiye benzemektedir?
Botanik biliminde viburnum opulus diye adlandırılan gilaburu bitkisi, kıpkırmızı top top, salkım şeklinde meyveleriyle öne çıkmaktadır. Tıpkı üzüm gibi bir görüntüye sahiptir. Acımsı, buruk bir tadı vardır.
Kırmızı meyvesi ve çalı şeklinde dalları olan gilaburu, yöre halkı tarafından ekim ayı içerisinde dalından toplanarak yıkanır ve arpa ile birlikte mayalanması için bol su ile şişelenir. Genellikle meyve suyu olarak tüketilmektedir.
Gilaburunun ve Gilaburu suyunun faydaları nelerdir?
Gilaburu bitkisinin yararları arasında ilk sırayı, doğum sancısına eşdeğer bir acı olarak tanımlanan böbrek taşı rahatsızlığının giderilmesi almaktadır. Gilaburu Türkiye’de yaygın şekilde kullanılan bir içecektir.
- Böbrek çalışma hızını arttırır ve böbrek taşını ve kumunu düşürmeye yardımcıdır.
- İyi bir idrar söktürücüdür ve kabızlık sorunlarını azaltır.
- Adet sancılarını azaltmaya ve aşırı kanamaları önlemeye yardımcı olur.
- İdrar yolu rahatsızlıklarına iyi gelir ve prostata karşı oldukça yararlıdır.
- Romatizma hastalıklarında ağrı giderici bir rol oynar.
- Sakinleştirici özelliği ile spazmları azaltır ve uykusuzluk sorununa çözümdür. Sara (epilepsi) nöbetlerine faydası vardır.
- Astım, tansiyon ve kalp hastalıklarına iyi gelir.
- Fazla kiloya sahip kişiler zayıflamak için tüketebilirler.
- Bazı tümörleri küçültmede yardımcıdır.
- Safra kesesi hastalıkları ile bazı karaciğer hastalıklarına iyi gelmektedir.
Gilaburu nasıl tüketilmelidir? Gilaburu suyu nasıl kullanılır?
- Gilaburunun kullanımında bir sınır bulunmamaktadır.
- Gilaburunun suyunu günde bir bardak içmeniz size kafi gelecektir. Düzenli tüketmek niyetinde iseniz 2-3 haftalık kullanımdan sonra en az 1 hafta ara vermelisiniz.
- İster salamura kavanozu içerisinden meyve tanelerini yiyerek, ister çıkarttığınız gilaburunun tanelerinin suyunu sıkarak, isterseniz sıkılan meyve tanelerinin kabuklarını kaynatıp suyunu içerek tüketebilirsiniz.
- Her yaştan birey tarafından gönül rahatlığıyla kullanılabilen bu bitki; doğal ve şifa kaynağı bir içecektir.
Gilaburunun zararları veya yan etkileri var mıdır?
- Gilaburu meyvesi, bilhassa gilaburu suyunun asidik bir yapısı vardır. Reflü vb. mide sorunları olan kişiler için önerilmemektedir.
- Halk tarafından farklı böbrek rahatsızlıklarına iyi geldiği dile getirilse de böbreklerinizle ilgili ciddi sağlık sorunlarınız varsa gilaburuyu tüketmeden önce mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir.
Kayseri’de yetişen bu bitki bugün ABD raflarında
Farmakognozi ile uğraşan bir grup araştırmacı, gilaburunun tıptaki yararına dair pek çok çalışma yürütmekteler.
Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülçin Saltan İşcan 2006 yılından beridir gilaburunun yararları ile ilgili çalışma yaptıklarını ve bu konuda sonuca ulaştıklarını ifade ediyor.
İşcan: Kayseri’de yetişen Gilaburunun bugün Gilaburu +PP adıyla ABD’ye ihraç edildiğini, bu ürünün Tarım Bakanlığından onay alınmış takviye edici gıda olarak raflarda yerini aldığını söylemektedir.
Ayrıca Bünyan Belediye Başkanı Şinasi Gülcüoğlu da, şöyle açıklamalar da bulundu: “Belediye olarak biz de bu meyvenin hak ettiği değeri görmesi için gerekli çalışmaları yapıyoruz. Ciddi bir talep var, Türkiye içinde olduğu gibi yurt dışından da talep alıyoruz.”
Ülkemizde yetişen bu yararlı bitkinin tüm dünya ülkelerinde raflardaki yerini alması ümidiyle…